Categorie: in het land

Op een mooie zomerdag ontbijten op het zijterras van De Smidse met uitzicht over het Geuldal. Weinig of misschien wel geen plekken en bezigheden in Nederland die je zo het Zwitserlevengevoel kunt bezorgen.

06-24-2006

Wat hotel Van der Werff is voor Schiermonnikoog, is De Smidse voor Zuid-Limburg. Inmiddels iets te bekend en populair geworden onder randstedelingen, maar gelukkig weten ze de oude sfeer en gemoedelijkheid te behouden.

06-18-2006

Weinig gemerkt van Koninginnedag dit jaar. In Roden raakten we even hopeloos verstrikt in een mini-vrijmarkt. De entrees van de winkels waar wij moesten zijn, bleken geblokkeerd door kinderen met afgedankt speelgoed uitgestald op oude dekens. Even daarvoor hadden de kinderen oranje ballonnen met kaartjes eraan opgelaten. (Met hun naam erop of een verjaardagswens voor de koningin? Ik weet het niet.) Veel ballonnen met kaartjes waren in de takken van hoge bomen aan de Brink verstrikt geraakt. Dat was vast niet de bedoeling. Maar het leverde wel een mooi plaatje op.

05-03-2006

Een van de beroemdste gedichten van de grote Britse romantische dichter William Wordsworth is ‘I wandered lonely as a cloud’ (1807) over narcissen die dansen in de wind. Oversentimenteel. Over de top. Maar prachtig. In onze bostuin in Drenthe staan bosviooltjes, geen narcissen. Maar nu ze op hun hoogtepunt zijn, moet ik aan het gedicht van Wordsworth denken.

I wandered lonely as a cloud
That floats on high o’er vales and hills
When all at once I saw a crowd,
A host, of golden daffodils
Beside the lake, beneath the trees
Fluttering and dancing in the breeze

(…)

04-30-2006

Zou er een prijs uitgereikt worden voor het saaiste landschap van Nederland, dan gooide het Fochteloërveen hoge ogen. Een eindeloze vlakte met geel stro-achtig gewas (pijpestrootje). Hier en daar een desolaat boompje, een eenzame struik. Dodelijk saai. Het verveelt nooit.

04-21-2006

04-18-2006

Waar ik vroeger woonde, in Zwolle, was een Scheepstra-school. Misschien is die school wel naar Hindericus Scheepstra genoemd. Ik had nog nooit van de goede man gehoord. En waarschijnlijk geldt dat voor heel, veel mensen. Ot en Sien daarentegen kent iedereen. De uit het Drentse Roden afkomstige onderwijzer Scheepstra was de schrijver van de boekjes over Ot en Sien die tot ons collectieve historische bewustzijn behoren.

Scheepstra’s onbekendheid steekt niet alleen schamel af bij de roem van het door hem geschapen dus, maar ook bij die van Cornelis Jetses, die de boekjes illustreerde. Gelukkig eert Roden, Scheepstra’s geboorteplaats, hem met dit beeld. Wie Roden binnenkomt vanuit het dorpje Lieveren rijdt er vanzelf tegenaan. Een passende plek. Hier is Drenthe nog zo idyllisch en rustiek dat het niet veel moeite kost jezelf terug te wanen in de tijd van Ot en Sien.

03-19-2006

Terug naar de tijd van Ot en Sien. In Drenthe is dat niet zo moeilijk. Filosoof Maarten Doorman betoogt in zijn boek ‘De romantische orde’ dat ons tijdsgewricht nog steeds door en door romantisch is. De jongerenrevolte van de jaren zestig, de hedendaagse verering van het jongzijn, onze ongebreidelde hang naar zelfontplooiing, naar authenticiteit, naar worden wie je in diepte wezen bent. Allemaal uitingen van onze in de romantiek ontstane manier van ervaren van de werkelijkheid. Voor onze beleving van natuur en landschap gaat de hypothese van Doorman beslist op. Goethe en Wordsworth zijn nog springlevend. De natuur als spiegel van het gemoed. Als bron van inspiratie. Het landschap als plek om in contact te komen met een geïdealiseerd verleden. Met het hogere, of met het andere. Met ‘het buiten van de geest’ zoals de hedendaagse romanticus Ton Lemaire, het noemt..

Er wordt door sommige deskundigen met dédain over deze ouderwetse manier van beleving van natuur en landschap gesproken. De natuur is niet bezield, zeggen zij. Maar een object, waarover wij vrijelijk kunnen beschikken. Een ding dat maakbaar is. Dat wij geheel naar onze zin kunnen inrichten. Die deskundige hebben natuurlijk gelijk. De natuur ìs voor ons ook een object. Iets om volkomen naar onze hand te zetten. Wij richten onze zogenaamde vrije natuur in zoals we dat met onze achtertuin doen. En juist dat vermogen stelt ons in staat om onze romantische neigingen uit te leven. Om het Drentse landschap zo te maken dat we er ons terug kunnen wanen in de tijd van Ot en Sien.

En zolang het dit soort prachtige plaatjes op levert, zie ik niet wat daar mis mee is.

03-16-2006

De winter is hardnekkig dit jaar. Terwijl het voorjaar staat te dringen, de vogels ’s morgens steeds harder gaan fluiten en opzichtig met takjes in het rond beginnen te vliegen, ik ’s nachts wakker word van krols kattengejank en die vervelende kater uit de buurt net als vorig jaar ’s nachts weer door ons kattenluikje naar binnenkomt om onze gang onder te sproeien (die theemutsen die zich onze poezen noemen, doen er toch niks op uit), blijft de winter ons maar halsstarrig lastig vallen met nachtvorst, plotselinge sneeuwbuien en gladde wegen. Veel mooie plaatjes heeft ie ons gegeven dit jaar, zoals dit idyllische beeld van een mistroostige pony in een wit weiland. Maar van mij mag tie weg, de winter. Geef mij zon, warmte en bloemen.

03-12-2006

Er schijnt iets bijzonders aan de hand te zijn met de luchten boven het Nederlandse polderland. En wie de moeite neemt regelmatig even stil te staan en de blik naar boven te richten, kan dat bevestigen. Nooit, geen dag ziet de hemel boven Nederland er hetzelfde uit. Altijd is de lichtval, zijn de wolken anders. Geen wonder dat ons land zoveel grote schilders heeft voortgebracht. En landschapsfotografen inspireert. Er is zelfs een film over de mythe van het Hollandse licht gemaakt die ik altijd nog een keer wil gaan zien. Kijk op Hollands Licht.

03-03-2006

02-26-2006

Hele debatten worden erover gevoerd onder filosofen en andere wetenschappers. Hoe anders zijn wij mensen eigenlijk dan de andere zoogdieren? Hoe diep is de kloof die gaapt tussen ons mensen en de hogere dieren? Het gaat door voor een zuiver wetenschappelijk debat. Maar als je de felheid ziet waarmee het gepaard gaat, heb je al snel door dat het veeleer een kwestie van ideologie is. Zelf kijk ik er op het ene moment anders tegenaan dan op het andere. Soms denk ik dat wij mensen meer op andere dieren lijken dan we meestal denken. Ik bedoel: biologen schijnen inmiddels te hebben aangetoond dat apen ook een vorm van moraal kennen. Als je dan ziet hoe slecht wij mensen het er moreel gezien vanaf brengen, hoe kun je dan nog geloven dat wij mensen zoveel hoogstaander zijn? Soms denk ik dat er wel een enorme kloof gaapt tussen de mensenwereld en het dierenrijk. Dieren kennen immers geen symbolen, geen representatie. En belangrijker misschien nog wel: dieren houden er geen verborgen agenda op na, zijn nooit berekend, altijd transparant.

Daarom zijn er ook twee soorten mensen. Mensen die het meest van mensen houden en mensen die het meest van dieren houden.

02-19-2006

’t Doet denken aan 11/9. Een vliegtuig dat zich in een hoog gebouw dreigt te boren. Maar dat is het niet. Het is Muiden waar vliegtuigen zo laag overvliegen dat je ze bijna kunt aanraken. Dat je kunt zwaaien naar de passagiers. Ooit – nog niet eens zo lang geleden – dachten wij erover naar die omgeving te verhuizen. Naar Weesp of Hilversum. De vliegtuigen hielden ons tegen. Ik weet ook nog hoe ik een keer onder begeleiding van een dame van Natuurmonumenten met een fluisterboot het Naardermeer opging. Met een fluisterboot. Waanzin. De vliegtuigen die elke minuut overdenderden maakten zoveel herrie dat we net zo goed met een speedboot met een kapotte uitlaat hadden kunnen gaan. Dan nog was het onmogelijk geweest boven de herrie van vliegtuigen uit te komen, laat staan van vogelgezang te genieten.

Vliegtuigen zijn de pest van deze tijd.

02-12-2006

Nee, je hoeft niet heel goed te kijken. Hij zit er niet. En als hij er wel zat, zou op de foto niet meer dan een kleine vage witte stip te zien zijn geweest. Maar vaak zien we hem zitten. Al jaren. Elke winter. Vaste prik. Een sneeuwwitte buizerd. Ergens hoog in een van de naaldbomen waarop we vanuit ons Drentse huisje uitkijken.

We fantaseren dat hij afkomstig is uit Siberië. En dat zijn witte verenkleed dus een schutkleur is. Elke jaar, denken wij, komt hij helemaal uit het verre Siberië naar het Drentse Norg om te overwinteren. Net als Nederlandse bejaarden die naar de Spaanse costa’s gaan. Daar zit hij dan in een van de naaldbomen langs een boerenakker in diep gepeins verzonken tot de temperaturen in het hoge Noorden weer wat draaglijker worden en hij terug in zijn vaderland kan gaan broeden. Maar we weten natuurlijk niet of het zo is als wij denken. In de buurt van Norg zien we vaker opvallend lichte tot bijna helemaal witte buizerds. En boven de akker voor ons huisje hebben we ook wel eens in het voorjaar onze eigen witte buizerd met een donkergekleurdere partner gezien. Baltsend en de typisch miauwende kreten van buizerds slaken. Misschien woont onze witte buizerd wel gewoon in het bosje schuin tegenover.

Nee, je hoeft niet heel goed te kijken. Hij zit er niet. Maar we houden hem (of haar) goed in de gaten.

02-11-2006